Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Belgisch-Nederlandse geschiedenis in een notendop

Deel 3/4 De culturele samenwerking

Geschreven door Joris Van der Linden
Gepubliceerd op: 1 feb 2022
0
27
0

Omdat wij, Nederlanders en Vlamingen dezelfde taal spreken - uiteraard met andere accenten en sommige andere woorden - kunnen er culturele verbanden tot stand komen. Vooraleer daar verder op in te gaan dient er eerst een stukje Vlaamse ontvoogdingsstrijd te worden toegelicht. Toen België onafhankelijk werd in 1830 werd het Frans ingevoerd als officiële landstaal, dit omdat de heersende klasse in Vlaanderen en Wallonië Franstalig was. Het regime stond afkering tegen Nederland en de Nederlandse taal.

Er was continue een verfransing aan de gang, nochtans was het gewone volk in Vlaanderen voornamelijk Nederlandstalig (eerder Vlaamstalig).

Ook het onderwijs in het secundair en hoger onderwijs was uitsluitend in het Frans, alsook het parlement, het leger en de kerkelijke overheid.

Wie verder wou studeren en of iets bereiken in het leven diende over te schakelen naar het Frans. Grondwettelijk was er taalvrijheid.

De eerste stappen om het gebruik van het Frans terug te dringen in Vlaanderen kwam vanuit artistieke milieus, dichters zoals Conscience, Rodenbach en Gezelle. Vanaf 1870 kreeg de Vlaamse Beweging een meer algemene basis in Vlaanderen. De Vlaamse studentenbewegingen zijn de drijvende kracht achter deze evolutie.

Tijdens het interbellum (1919-1939) organiseerde de Vlaamse Beweging zich in de Frontpartij. In 1921 ontstaat het territorialiteitsbeginsel, waarbij de spreektaal ook de bestuurstaal zou worden. Een voorbeeld: de Universiteit Gent werd tweetalig in 1923 en eentalig Nederlands in 1930. Tijdens de tweede wereldoorlog zal een aanzienlijk deel van de Vlamingen collaboreren met de nazi´s. Maar het overgrote deel van de Vlamingen onderging de bezetting en anderen werden opgenomen in het verzet tegen de bezetter. In 1954 werd de Volksunie opgericht, de politieke partij tegen de verfransing in Vlaanderen en Brussel. In 1962 werd de definitieve taalgrens vastgelegd. In 1988 vormt de derde staatshervorming eindelijk de definitieve doorbraak voor de federale staatsstructuur,en werd deze nog eens bekrachtigd door het Sint-Michielsakkoord in 1993. Daarna in 1995 krijgt Vlaanderen een eerste Vlaamse parlement en regering. Vanaf dan krijgen de Vlamingen meer kansen: een Vlaamse televisie maatschappij de VRT en een eigen vervoersmaatschappij de Lijn.

Stilaan kan Vlaanderen eigenmachtig de culturele samenwerking met Nederland gestalte geven.

In 1980 werd door de overheden in Vlaanderen en Nederland de Nederlandse Taalunie opgericht, dit om een gemeenschappelijk beleid te voeren ten aanzien van taal, het onderwijs in het Nederlands en de status van het Nederlands en de taalgebonden cultuur.

In 1997 ontstaat het Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland, met de bedoeling de structurele samenwerking opgebied van cultuur, onderwijs, wetenschap en welzijn te bevorderen. De Groot-Nederlandse gedachte – Nederland en Vlaanderen tot één land vormen – is een politieke visie die enkel gedeeld wordt door de partij van Geert Wilders en het Vlaams Belang.

In beide landen is steeds meer grensoverschrijdende samenwerking zoals cultuur en maatschappelijk huis de Brakke Grond gevestigd te Den Haag en ook het cultuur en maatschappelijk project De buren te Brussel.

Ons Erfdeel vzw, een Vlaams-Nederlandse samenwerking, geeft informatie en reflectie over culturele en maatschappelijke ontwikkelingen in de Lage Landen, en heeft een viermaandelijks tijdschrift over die onderwerpen, dat ook in de Franse en Engelse taal verschijnt. Het Nederlands Letterenfondsstimuleert, door middel van beurzen en subsidies aan schrijvers, vertalers, uitgevers en festivals, de kwaliteit en diversiteit in de literatuur.

© diverse online bronnen

0
Geschreven door Joris Van der Linden
Gepubliceerd op: 1 feb 2022
0
27
0

Recente en relevant artikelen