Nachtdieren, nachtbrakers en nachtwerkers
Al de derde nacht op rij kan ik de slaap maar moeilijk vatten. Terwijl de rest van de wereld in rust verzonken is, vraag ik me af wat die paar wakkere mensen doen. Wat is hun verhaal? De moeder die haar pasgeboren baby een nachtvoeding geeft. De vader die zijn puberzoon met liefdesverdriet troost. De dochter die waakt bij haar stervende vader. De zoon die zijn zieke moeder naar de huisartsenpost brengt. De verpleegster die checkt hoe haar patiënten de nacht doorkomen. De logistieke medewerkers die ervoor zorgen dat wij morgen weer onze boodschappen kunnen doen. De schrijver die 's nachts inspiratie krijgt. De jongere die te lang blijft gamen. De nachtbraker die voor de televisie in slaap is gevallen. Het verliefde stel dat een passionele nacht heeft. De nachtportier in het hotel. De dakloze die geen fijne slaapplaats kon vinden.
In sommige huizen brandt nog licht. Anderen dwalen op straat. Sommigen moeten werken. Nachtdieren, nachtbrakers en nachtwerkers. En ik ben er vannacht één van. De schrijver die 's nachts inspiratie heeft. De zieke, die herstellende is van een operatie. De nachtbraker die te lang is blijven zitten. Het baasje dat niet kan slapen door het gesnurk van haar kat, een nachtdier nota bene.
Buiten vieren miljoenen sterren feest daar straalt door heel de nacht hun groot geflonker; maar binnen heerst het gezegende donker dat ook de wonden van het hart geneest.
Wat is dat, de nacht?
Afbeelding door Greg Rakozy via Unsplash
Wat is dat eigenlijk, de nacht? De nacht is het tegenovergestelde van de dag. De periode dat het donker is. Een tijd van rust. De tijd tussen zonsondergang en zonsopkomst. Het duistere deel van het etmaal. Er zijn heldere nachten, bewolkte nachten, korte nachten, lange nachten, rustige nachten, stormnachten, koude nachten, warme nachten. Vroeger was de nacht de periode dat men niet werkte. Mensen hadden alleen beschikking over een kaars of andere vuurbron. Er was te weinig licht om productief te zijn. Sinds de industriële revolutie en de uitvinding van het elektrische, kunstmatige licht is onze levenswijze echter drastisch veranderd. Een vierentwintiguurseconomie. 24/7 geopend. Mensen blijven langer op. Vroeger stond de nacht voor onbekendheid en kwetsbaarheid. In overdrachtelijke zin wordt de nacht geassocieerd met het negatieve, het mysterieuze en het magische: heksen, vampiers, weerwolven, geesten.
Bij nacht en ontij: de nacht in taal en cultuur gevat
Bij nacht en ontij. Dat betekent "wanneer anderen slapen". Bij nacht en ontij comtempleer ik over welke spreekwoorden en gezegden ik ken met het woord "nacht" erin.
- Bij nacht en ontij.
- Als een nachtkaars uitgaan.
- Ergens een nachtje over slapen.
- Als een dief in de nacht.
- Niet over een nacht ijs gaan.
- Bij nacht zijn alle katjes grauw (die van mij snurkt alleen maar).
Behalve gezegden hebben Nederlandse dichters ook mooie woorden aan elkaar geregen om dit fenomeen te beschrijven:
Buiten vieren miljoenen sterren feest
daar straalt door heel de nacht hun groot geflonker;
maar binnen heerst het gezegende donker
dat ook de wonden van het hart geneest.
Henriette Roland Holst, Nederlands dichter (1869-1952)
Daarnaast zijn er tal van andere culturele en creatieve uitingen die de nacht al dan niet bejubelen of verguizen. Wie kent niet de beroemde schilderijen van Neerlands grootste schilders "Sterrennacht" van Vincent van Gogh en "De Nachtwacht" van Rembrandt? Allemaal kunnen we luidkeels meezingen met "Het is een nacht, die je normaal alleen in films ziet" van de Nederlandse zanger Guus Meeuwis. Of denk aan het aloude "Stille nacht, heilige nacht" dat tijdens de kerstdagen uit de radio schalt.
Adviezen voor nachtbrakers: carpe noctem!
Afbeelding door Clark Tibbs via Unsplash
Lieve nachtuilen, nachtmensen en mede-nachtbrakers. Dan rest mij niets anders dan afsluiten met adviezen voor nachtbrakers. Wat vinden jullie, zal ik de geijkte raadgevingen geven, die dienen te leiden tot een goede nachtrust? Of moet ik vertellen hoe nachtwerkers gezond de nacht doorkomen? Nee nachtdieren, ik doe niks van dat alles. Het internet is al gevuld met adviezen wat je moet doen bij een slechte nachtrust. Ik zeg "Carpe Noctem!" Pluk de nacht!
Als je om wat voor reden dan ook wakker bent 's nachts, maak er een feestje van zonder de slapenden te storen. Schrijf dat artikel, maak dat werkstuk af, werk je een slag in de rondte, mediteer, bak een taart, lees een boek, struin het internet af, game tot je erbij neervalt, kijk die film, loop dat rondje, drink dat drankje, eet je lievelingseten, aai je (snurkende) kat, laat je hond uit, help je kind, vriend(in), familielid, collega of die vreemde. En vooral: lees mijn artikel.
En vergeet niet om te gaan slapen als je wilt gaan slapen. Dat is namelijk precies wat ik ga doen (net zoals mijn snurkende kat), voordat het eerste licht alweer aan de hemel gloort.
Carpe noctem! Slaap lekker.
Afbeelding door Árni Svanur Daníelsson via Unsplash
Comments
- 2 juni
0- 1 juni
0