Beleggen en de risico's
Misschien is het eerst verstandig om uit te zoeken wat beleggen nou eigenlijk is. Het komt erop neer dat je handelt in aandelen, deze aandelen zijn kleine delen van bedrijven. Deze delen worden verkocht aan beleggers, hiermee ben je de eigenaar van een klein deel van een bedrijf. Het doel hierbij is om winst te maken door te handelen. Later probeer je de aandelen die je hebt gekocht voor een hogere prijs te verkopen, als dit je lukt maak je winst. Dit klinkt dus allemaal simpel, maar kan best lastig zijn. Want je bent van erg veel dingen afhankelijk, wat doet de markt, wat doet het bedrijf? Je kan er natuurlijk voor kiezen om zelf een bedrijf uit te zoeken, onderzoek te doen en vervolgens te gaan investeren, maar wat misschien veel makkelijker is, zijn bedrijven dat dat voor je doen, zoals Peaks dat dan voor jou doet.
Er zijn twee soorten beleggingen, Obligaties en aandelen. Aandelen zijn dus een gedeelte van een bedrijf waarvan jij de eigenaar wordt. Obligaties daarentegen zijn leningen die jij uitgeeft, simpel gezegd. Een bedrijf heeft geld nodig, jij hebt geld over en leent het uit aan het bedrijf. Na een tijdje krijg je het geld weer terug In de tussentijd ontvang jij rente over het bedrag dat je hebt uitgeleend. Een beetje hetzelfde hoe een hypotheek werkt. Als je het geld uitleent aan de overheid, hete dit een staatsobligatie, dat woord heb je vast al eens eerder gehoord. Een obligatie is een van de minst risicovolle beleggingen om te hebben. Er zitten natuurlijk veel risico’s aan beleggen, het is niet hetzelfde als sparen, waarbij je zeker weet dat je het geld houdt en het op je rekening blijft staan. Over het algemene zijn er 4 te onderscheiden risico’s:
Koersrisico
De prijs van het product waarin je belegd hebt wordt de koers genoemd. Hierbij heb je het risico dat je belegging minder waard wordt. Afhankelijk van vraag en aanbod, resultaten van de belegging en de wisselende stemmingen bij de beleggers.
Marktrisico
Marktrisico is het risico dat de markt veel stijgt of daalt als gevolg van wisselende stemmingen bij beleggers. Dit noemen we ook wel de volatiliteit (beweeglijkheid) van de markt. De markt is over het algemeen erg gevoelig voor wisselende stemmingen. Bij een positieve stemming kunnen de koersen van je beleggingen stijgen. Negatieve stemmingen kunnen de koersen laten dalen.
Concentratierisico
Wordt er belegt in 1 of meerdere beleggingen? Als je maar in 1 belegging investeert en het met deze niet goed gaat, dan heb je weinig mogelijkheden om dit verlies op te vangen met winst van andere beleggingen.
Kredietrisico
De meeste obligaties worden uitgegeven door bedrijven of overheden, dat zijn dan de debiteuren van een obligatie. De verwachting dat de debiteur de rente kan betalen en het geld aan het eind van de maand terug kan betalen speelt bij obligaties een grote rol. Dit is de kredietwaardigheid van een debiteur. Hoe hoger de kredietwaardigheid, hoe hoger de rente. Is de kredietwaardigheid slechter? Dan daalt meestal de koers van de obligatie. Verbetering hiervan leidt meestal tot een koersstijging.
Voor- en nadelen van sparen
Oké, dat is waarschijnlijk veel vakjargon voor een beginner, maar wel zo simpel mogelijk uitgelegd. Er zitten dus meerdere risico’s aan beleggen vast die je bij sparen niet echt hebt. Nou ja natuurlijk zitten er ook risico’s aan sparen. Namelijk dat de rente zoals nu gaande is (minder dan 1 procent of zelfs negatief) ontzettend laag is. Waarbij je eerder moet bijbetalen om te sparen dan dat je geld toe krijgt. De hoogste spaarrente op dit moment is 0,2 procent, de gemiddelde spaarrente is 0,18 procent. Dit is natuurlijk erg laag als je kijkt naar een aantal jaar geleden, in 2008 en 2009 stond de spaarrente nog op 4 of zelfs 5 procent. Dus als je nu 10.000 euro spaargeld hebt kreeg je in 2008/ 2009 nog 400 of 500 euro aan rente! Kan je het je voorstellen! Nu is dat over 10.000 euro gemiddeld 20 euro! Dat is gewoon een verschil van 480 euro op jaarbasis aan rente! Dus ja, sparen levert niks meer op.
Naast de rente kom je boven een bepaald bedrag natuurlijk ook nog in aanmerking voor het betalen van belasting over je spaargeld. Dit werkt als volgt: al je vermogen (exclusief je woning) worden bij elkaar opgeteld en vervolgens worden daar je schulden (exclusief hypotheek) vanaf gehaald. Het bedrag wat hier overblijft is je vermogen. Van dit bedrag mag je tot een bepaald bedrag heffingsvrij noemen, hierover hoef je geen belasting te betalen. Dit bedrag is vastgelegd maar kan per jaar veranderen, in 2010 was het heffingsvrije vermogen € 20.661 per volwassene. Dus elke euro die je bezit boven dit bedrag, betaal je belasting over, 1,2%. In 2020 is het heffingsvrije vermogen gestegen naar € 30.846 per persoon. Dit is het geval omdat de overheid er in 2010 vanuit ging dat je ongeveer 4% rendement over je spaargeld behaalde (rente op je spaarrekening), maar inmiddels is de rente zo sterk gedaald dat er nieuwe berekeningen door de overheid zijn gemaakt omdat de rente sterk is gedaald. Daardoor wordt er nu gerekend met een rendement van 1,63%. Dit percentage is gebaseerd op de gemiddelde spaarrente tussen 2011 en 2015. Het percentage wordt nu ieder jaar opnieuw berekend. Oftewel boven het bedrag van het heffingsvermogen is sparen misschien niet heel erg aantrekkelijk meer en beleggen misschien wel. Natuurlijk blijft dit een groter risico, maar wat doen mensen vooral? Door gaan met sparen? Of dan toch maar beleggen?
Steeds meer mensen beleggen
Veel huishoudens kiezen ervoor om toch zelf aan de slag te gaan met beleggen in aandelen of obligaties. Banken als ASN en ING zeggen een stijging te zien in het aantal mensen dat is begonnen met beleggen, ook ziet ING een stijging in het aantal beleggingen van mensen onder de 35 jaar oud. Daarbij aansluitend zijn de hippe nieuwe apps natuurlijk erg in trek, omdat deze de beleggingswereld versimpelen, zoals BUX en Peaks. Wat hierbij ook helpt is dat de instapbedragen zijn verlaagd van 100.000 euro naar tientjes werk. Toch is het misschien verstandiger om als belegger eerder aan te kloppen bij een bank om te beleggen dan bij een van deze apps, omdat de bank vaak goede voorkennis heeft en een bestaande klantenkring.
Beleggen is dus aantrekkelijk, het is ons makkelijker gemaakt en we zien telkens meer jongeren die eraan beginnen door deze redenen. Waar sparen misschien voor de meeste mensen altijd winstgevend genoeg was, logisch, met een spaarrente van 4 of 5 procent is dat in de huidige economie niet meer het geval. Al helemaal wanner rentes no op 0 staan of zelfs voor de grote spaarders negatief worden, waarbij ze zelf bij moeten betalen, is beleggen dat nu wel. Maar in beide gevallen, wees verstandig en schakel waar nodig experts in.
