Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Gezegdes spreken wijsheid (7)

Gasten en vis blijven maar drie dagen fris.

Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 28 juli 2021
8
276
16
Afbeelding door Joao Tzanno via Unsplash
Het zal een spreekwoord zijn dat dateert van heel wat terug, dacht ik eerst. De meeste gasten hebben nu wel de gewoonte om zich iedere dag te wassen. Neen, dat betekent het dus helemaal niet. Van die vis zijn we er allemaal van overtuigd dat na drie dagen er een geurtje aan kan hangen. Mijn moeder zegt altijd dat zijn ogen moeten glanzen, anders dat hij niet vers is.

Maar wat nu met die gasten? Je moet het eerder zien als volgt; gasten zijn meestal niet langer dan drie dagen echt welkom. Vooral dan die lastige nonkel die op het schuim komt leven of die oude tante die tien keer hetzelfde zegt en haar vals gebit uithaalt als we zitten eten. Nee, alle gekheid op een stokje (waar ze dit gehaald hebben, moet ik ook eens nakijken), de gastvrijheid schijnt beperkt te zijn in Spreekwoordenland tot drie dagen. Er is nog een kort maar bondig gezegde die ongeveer hetzelfde betekent: 'Lange gasten, stinkende gasten'. En daarmee bedoelen ze niet die basketspeler van Oostende van boven de twee meter.

Het moet waarheid zijn, want ook onze Franse Chef de cuisine zegt het, maar dan in de taal van Molière natuurlijk: 'L'hôte et le poisson après trois jours puent' of ook 'L'hôte et le poisson en trois jours sont poison'. Ik denk het ook, dat het vergif is na drie dagen, toch de vis bedoel ik dan. Een variant hiervan verwijst naar de regen, veelvuldig aanwezig in de Nederlandstalige landen, het moet zijn dat de Fransen niet langer dan drie dagen blijven in België of Nederland: 'L'hôte et la pluie après trois jours ennuient'. En of het vervelend is, al die regen.

De Duitse gemeenschap zou zeker ook geen vis serveren na drie dagen en zegt het heel uitgebreid zo: 'Dreitägiger Fisch taugt auf keinem Tisch, und dreitägiger Gast wird leicht zur Last' en ook 'Dreitägiger Gast ist eine Last, den vierten stinkt er fast'. En deze gelijkt het beste op onze Nederlandse spreuk: 'Der Gast ist wie ein Fisch, er bleibt nicht lange frisch'.

Och, ik had even onze Engelse overzeese vrienden vergeten. Maar ook zij gebruiken deze spreuken en gezegdes over vis en gasten. 'Fresh fish and new-come guest smell in three days'. Het is aandoenlijk om te zien dat niettegenstaande de Brexit de Britten toch noch op één vlak het met ons een zijn.

Spanje doet niet onder en zegt het in hun gezegde als volgt: 'El huésped y el pez, a los tres días hiede'. Als zij dit spreekwoord in hun taal uitleggen zeggen ze: La permanencia prolongada de un huésped causa fastidio y trastorna el ritmo de la casa. Vrij vertaald is dit: Het verlengde verblijf van een gast veroorzaakt ergernis en verstoren het ritme van het huis. Daar heb je het en ik die dacht dat men aldaar altijd zei: 'Mi casa es su casa'. Niets van dus.

Wie het ooit gelezen heeft weet dat er heel veel spreekwoorden en gezegden staan in ‘De fabels van Aesopus’. Op bladzijde 302 vinden we de variant die hier toepasselijk is: 'Post tres saepe dies vilescit piscis et hospes'. Dus ook in het Latijn stinken gasten na drie dagen als even oude vis.

Zo, dat was het weer, tot de volgende!

Rudi J.P. Lejaeghere
27/07/21
8
Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 28 juli 2021
8
276
16

Comments

  • 29 juli
  • 1
Helemaal gelijk.
1
  • 29 juli
  • 0
Bedankt voor de leuke reactie, Sophia.
  • 29 juli
0
  • 29 juli
  • 1
Tja vis en gasten, te lang is nooit goed.
1
  • 29 juli
  • 0
Zo is het, waar een 'te' voorstaat is meestal niet goed. Bedankt voor de leuke reactie, Mrs Wood.
  • 29 juli
0
  • 29 juli
  • 1
Ik kan me daar wel iets bij voorstellen...
1
  • 29 juli
  • 0
Misschien weer een ideetje voor een kortverhaaltje, Hans? Bedankt voor de reactie en appreciatie.
  • 29 juli
0
  • 29 juli
  • 1
Weer wat talenkennis opgestoken.
1
  • 29 juli
  • 0
Graag gedaan en bedankt, Heidi.
  • 29 juli
0
  • 29 juli
  • 2
Weer wat bijgeleerd!
2
  • 29 juli
  • 0
Bedankt, Francois, voor het koffiebezoek.
  • 29 juli
0
Laad meer

Recente en relevant artikelen