Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Gezegdes spreken wijsheid (20)

Het makke schaap wordt van alle lammeren gezogen.

Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 16 aug 2021
8
57
12
Afbeelding door Joao Tzanno via Unsplash
Deze past eigenlijk naadloos bij vorige bijdrage. Omdat het vorige keer anders te lang zou worden, wil ik hem toch in deze plaatsen. We hebben van deze specifieke wijsheid in een spreekwoord gegoten, bakken voorbeelden. Eigenlijk zijn volgende spreekwoorden heel gelijkaardig in hun uitleg:
Al te goed is buurman ’s gek
Allemans vriend is allemans gek
Als alle heiligen hun waslicht hebben, zit men zelf in ’t donker
De volgende vond ik dan weer supergoed:
Wie zijn gat uitleent, moet door de ribben schijten… of ook
Te goed is half zot Je ziet en leest het, bijna eindeloos zijn deze spreekwoorden over het profitariaat van diegene die wat slimmer is dan de andere of misschien wat slechter is dan een ander. Als we kijken bij de taal van Voltaire en Jean-Paul Sartre dan halen zij er ook maar die makke schaapjes bij: ‘Brebis trop apprivoisée de trop d’agneaux est tetée’, waar zij ook de Nederlandstalige spreuk vertalen in hun Français.

De Duitsers zingen altijd graag een liedje, wist je dat? Daarom zeggen zij het zo: ‘Allzugut ist liederlich’. Neen, alle gekheid op een stokje, het betekent dat als je te goed bent het aanzien kan worden als losbandig. Of ook nog in het Duits: ‘Wer sich grün macht, den fressen die Ziegen’. Als je dus te groen bent, gaan de geiten je vreten. Men zegt dat stieren op rood afkomen, blijkbaar de geiten op groen dus. Het ontbreekt ook niet aan de letterlijke vertaling in het Duits van ons bovenstaand spreekwoord: ‘Ein gutmüttiges Schaf wird von allen Lämmern gesogen’.

Shakespeare drukte het vervolgens misschien zo uit: ‘He learned timely to beg that could not say nay’, bedelen gaat het best bij zij die geen neen kunnen zeggen, de schrijver wist het dus ook al. Of ook nog ‘Where every hand fleeces, the sheep goes naked’. Normaal dat als iedereen (letterlijk vertaald) wollen handschoenen draagt, de schapen naakt lopen. Wat vrijer vertaald is het dus zo dat als je teveel geeft, je zelf niets meer hebt, wat misschien wat duidelijker is.

Miguel de Cervantes Saavedra zei het misschien zo: ‘La oveja mansa, cada cordero la mama’. Dus ook in Spanje gaan de brave schapen door alle lammeren gezoogd worden. Om te eindigen bij Cicero en de zijnen geef ik deze nog al bonus: ‘Valde bonus, valde deceptibilis’, waarmee ze willen zeggen dat heel goed ook heel bedrieglijk kan zijn.

Dat was het dus voor deze, ik hoop dat je weer wat spreekwoordelijke wijsheid bijgekregen hebt.
Tot het volgende taalbadje.

© Rudi J.P. Lejaeghere

Bron: Spreekwoordenboek in zes talen Van Dale
8
Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 16 aug 2021
8
57
12

Comments

  • 19 aug
  • 1
Geleerd!
  • 19 aug
1
  • 19 aug
  • 1
Deze zegt me niets. Leuk, weer wat geleerd!
  • 19 aug
1
  • 18 aug
  • 1
Het wordt een mooie verzameling zo samen.
  • 18 aug
1
  • 18 aug
  • 1
Kende ik ook nog niet.
  • 18 aug
1
  • 18 aug
  • 2
Deze kende ik nog niet
2
  • 18 aug
  • 0
Bedankt, Hans, blij dat ik weer iets nieuws kon brengen.
  • 18 aug
0
Laad meer

Recente en relevant artikelen