Doordat de Romeinen nooit de oversteek maakten tot aan Ierland, noch tot aan het huidig Scandinavië, hield de religieuze beleving van deze volkeren langer stand dan in de rest van het Europese continent. Bijgevolg was het ook moeilijker om er de kerstening door te voeren wanneer deze in Rome éénmaal had plaatsgevonden. De Ierse beschaving werd pas gevonden in de 5e eeuw na Christus door de bisschop Palladius. Deze stuurde op zijn beurt de bisschop Patrick naar het eiland, die het bekeren van de Ieren op zich nam. Door zijn gematigde aanpak werd hij voor de Ieren een beschermheilige die tot op de dag van vandaag nog steeds gevierd wordt. 17 maart, oftewel Saint-Particksday, is voor de Ieren een feestdag waarbij alles in het teken staat van de groene kleur en de klaver die Ierland en zijn folklore vertegenwoordigen.
Aes Sidhe
Ierse folklore heeft een heel eigen visie op hoe het hun volk is vergaan. Zo was er ooit de Fir Bolg die overmeesterd werden door het volk van de Godin Danu, de Tuatha Dé Danann. Deze regeerden het eiland vele jaren. Hun kennis was groot en ze waren bedreven in ambachten en magische kunsten. Vandaar dat ze doorheen de geschiedenis ook wel vaak als elfen werden aanzien. De Tuatha Dé Danann waren de voorlaatste bewoners van Ierland. Het was onder de heerschappij van Dagda, de kleinzoon van de eerste Koning Nuada, dat zijn volk verslagen werd door de Milesians. Deze waren afstammelingen van het Gaelic volk die volgens legende nog steeds de huidige inwoners van Ierland zijn. Vandaar ook de gaelic taal die er nog steeds gesproken wordt. Na de overwinning, werd het eiland opgesplitst door de Milesian Amergin. Deze besloot het deel boven de grond aan de Milesians te geven en het deel onder de grond aan de Tuatha Dé Danann. En daar verblijven zij nog steeds als de Aes Sidhe.
Saksen en Kelten erkenden dit volk eveneens als 'een ander soort mensen', niet zo zeer 'hoger' of 'beter' dan zijzelf, maar meer als figuren die dingen konden doen die ze zelf niet konden. Zo was dit volk ook niet onsterfelijk, maar stond bijvoorbeeld wel in contact met de zielen van de doden en de geesten van de natuur. Zij kenden namelijk de poorten naar de Anderwereld en andere mythische plaatsen. Deze werelden waren parallel aan de aardse wereld, maar onzichtbaar voor mensen. Daarnaast beschikten zijn ook nog steeds over hun grote kennis en magische krachten die hen tot een interessant bondgenoot maakte.
Sidhe soorten
Hoewel met Aos Sí algemeen het volk vanuit de Anderwereld wordt bedoeld, zijn er toch verschillen. Eén van de meest bekende onder hen is de Ban Sí, oftewel banshee, wat letterlijk betekend ‘vrouwe uit de Sidhe’. Wanneer zij in deze wereld aanwezig wordt is dood vaak nabij. Haar oorverdovend gejammer en gehuil kondigt aan dat iemand algauw zal sterven. Haar Schotse tegenhangen is de Bean Nighe, de wasvrouw die het bloed wast uit de kledij van de persoon wiens lot de dood tegemoet komt.
De Sluagh Sidhe zijn dan weer verdwaalde of verdoemde elfen die blijven ronddwalen. In onze regio’s kennen wij ook zulk fenomeen, wij noemen ze echter witte wieven. Deze vrouwelijke geesten komen overal terug in West-Europa. Soms voorspellen ze overgang van leven, geboorte of dood. In andere landen zoals Frankrijk zijn ze eerder wijze vrouwen, die meer zien dat wat het blote oog kan vrijgeven. Zij worden gezien als vrouwelijke wezens die vaak mannen lokken of rond hun vinger draaien.
Dat is ook wat gebeurt met een Leanan Sidhe, die de liefde zoekt van mensen. Het is echter een gedwongen liefde. Wanneer de tegenpartij (meestal mannelijk) weigert, zal zij zich onderwerpen om de liefde te verkrijgen. Als de tegenpartij toch meegaat in haar gevoel, zal hij altijd de hare zijn. Maar terwijl de Elf haar leven verderzet, zal de andere partij wegkwijnen. Zij is de overweldigende muze, die haar aanbidders overspoelt met inspiratie tot zij die uit frustratie niet meer kwijt kunnen en dood tegemoet gaan. Deze personen worden dan ook geacht een vol en bezielend, maar kort leven te leiden. Vaak zijn zij ook een aanzet van inspiratie voor hen die na hen verder leven.
Wisselkind
Toen na de komst van de bisschop Patrick de kerstening plaatsvond, bleven mensen ook vasthouden aan hun oude overtuigingen. Zo geloofden ze bijvoorbeeld wanneer men een lastige baby had, die ontevreden bleek of moeilijk handelbaar was, dit een gevolg was van een wissel met een elfenkind. Vaak probeerde men dan door verschillende methoden de wissel terug te draaien. In werkelijkheid vond de wissel natuurlijk nooit plaats. Oftewel vond het kind de rust terug en ging het leven verder, oftewel werd het naar een elfenplaats of heuvel gedragen in de hoop dat de Sidhe het zouden vinden en zo het originele kind terug geven. Dit laatste kon natuurlijk niet gebeuren, maar de ouders namen dan vrede met het idee dat hun kind het voorrecht had om bij de elfen te wonen
Het drama rond wisselkinderen word mooi weergegeven in aflevering 10 van Outlander (seizoen 1). In dit fragment legt Jamie de omvang van het geloof erin uit aan Claire, nadat ze een wisselkind probeerde te redden.
Cesair: Ierlands eerste vinder
Hoewel Ierse folklore vaak veel weg heeft van een sprookje is er ook vaak verbinding met het christendom. Zo is er bijvoorbeeld Cesair, die een kleindochter van Noah zou geweest zijn. Maar wanneer Noah de boodschap van God kreeg om zijn ark te bouwen, werd Cesair en haar vader de toegang ertoe ontzegt. Daarop besloot Cesair zelf een ark te bouwen en verzamelende daarin vele vrouwen, elk met hun eigen talent. Ze zette koers naar het Inis Fail, oftewel het land van het lot: Ierland. Omdat dit eiland tot op dat moment nog niet bewoont was, kon er ook geen zonde hebben plaatsgevonden en zou het dus veilig zijn voor de zondvloed. Maar helaas, na enige tijd van regeren stierf Cesair aan een gebroken hart en toen de zondvloed kwam overspoelde het eiland samen met de rest van wereld. Enkel Banba en Fintan zouden de rampspoed overleven en uiteindelijk leven geven aan een ander mythologisch volk de Formorians.
Comments
- 11 jan
1- 9 jan
0- 5 jan
- Hide replies (1)
0- 6 jan
0