Iemand stiftte mijn lippen. Het voelde onnatuurlijk en gelukkig waren er tissues binnen handbereik en kon ik die smurrie snel weer van mijn gezonde lippen vegen.
Ik nam er afstand van. Ik las over dierproeven die nodig waren om al die make-up te kunnen verkopen. En ik begreep het niet met mijn 13-jarige brein. Waarom zou je iets op je gezicht smeren wat getest was op dieren met alle gevolgen van dien. Ik moest aan indianen denken en aan oorlogstijd.
Feminisme
In diezelfde tijd begon ik met het lezen van feministische boeken. Anja Meulenbelt was mijn favoriet en het was vast ergens in 1 van haar boeken dat ik uitleg kreeg over het gebruik van make-up. Een manier om zich aantrekkelijk te maken voor het andere geslacht. Om op te vallen, om te pronken. En het enige wat ik dacht: ik ben geen pauw. Ik hoef niet te pronken of te lonken naar het andere geslacht.
Ik vroeg mijn moeder waarom ze make-up gebruikte. Haar antwoord was dat ze niet veel make-up gebruikte maar dat ze het puur deed om haar ogen iets beter uit te laten komen. Ik vroeg mijn zus waarom ze make-up gebruikte en haar antwoord was dat iedereen het deed en dat het mooi was. Ik vroeg mijn oma waarom ze van dat bruine spul op haar neus en wangen smeerde en zij antwoordde dat ze anders een rode neus had en dat ze probeerde om haar rimpels glad te strijken. Ik werd boos op oma. Ik vond haar prachtig met haar rimpels en haar rode adertjes. Zo was ze mijn oma juist.
Ik vond het allemaal spuug lelijk die gesmeerde troep. Het was alsof meisjes en vrouwen een masker opzetten. En die dieren moesten daarvoor lijden. Ik begreep het niet. Ik vond de wereld maar raar.
Gevolgen make-up gebruik
Op mijn 28ste had ik een heel interessant gesprek met een vriendin hierover. Zij had last van acne. Ik zei tegen haar dat ik daar nog nooit iets van had gezien. En haar antwoord was al lachend dat ze blij was dat ik dat nog nooit had gezien want er gingen dagelijks enkele lagen make-up over die acne om het verborgen te houden.
Dat wekte mijn interesse weer en ik begon te zoeken op internet. Al snel kwam ik erachter dat acne een verstoring is van de hormoonhuishouding voornamelijk voorkomend tijdens de pubertijd, zwangerschap en overgang. Die vriendin was geen puber meer, ze was niet zwanger en was te jong om in de overgang te zitten.
Ik vroeg haar wanneer die acne was begonnen en kreeg het antwoord dat dat was begonnen in de pubertijd maar dat het niet was overgegaan. Ik vroeg haar wanneer ze was begonnen met het gebruik van make-up. Dat was ook in de pubertijd.
Ik las verder over make-up en crèmes en andere smeersels voor op de huid. Voor mijn gevoel was het namelijk slecht voor je huid om de poriën te verstoppen met smurrie. Voor mijn gevoel moest mijn huid kunnen ademen. Ik had zelf nog een aantal pogingen gedaan om iets op mijn huid, ogen of lippen te smeren maar telkens weer moest de rotzooi er van af omdat het niet goed voelde.
Zou het kunnen zijn dat er iets in die smeersels zat wat de hormoonhuishouding verstoorde zodat mijn vriendinnetje bleef smeren met een huidkleurige vloeistof om de puistjes te bedekken? Of was het simpeler: door de huid dagelijks te verstoppen ontstonden er telkens weer ontstekingen van de talgklieren?
Ik hield mijn gedachtegang tegen haar aan en opeens begon ze te praten over zelfvertrouwen. Dat ze zich beter voelde als ze een laag make-up op had. Ze voelde zich dan minder naakt.
Ik viel bijna van mijn stoel. De acne hielp haar om haar zelfvertrouwen goed te krijgen. Het smeerseltje – wat overigens een flinke hap kostte van haar maandelijkse inkomsten – was het middel, de tool, om een beter zelfbeeld neer te zetten. Een vicieuze cirkel! Een prachtig voorbeeld van hoe wij mensen meestal weggaan van de eigenlijke oorzaak en de oorzaak proberen te bedekken, in dit geval zelfs letterlijk.
Stoppen met make-up
Ik ben nu eind 40 en gebruik nog steeds geen make-up. Ik bedek andere zaken waarvan ik de oorzaak niet wil onderzoeken, want dat is mens-eigen.
Het contact met dat vriendinnetje verwaterde op een gegeven moment. Ik hoop dat ze de moed heeft gevonden om de bedekking weg te nemen en verder te werken aan haar zelfbeeld. Verdient ze hartstikke lief mens.
Waar ik echt maar dan ook echt moeite mee heb, is dat er mensen zijn die verdienen aan het feit dat er make-up wordt gebruikt vanwege een laag zelfbeeld. Ik vraag me af wat er zou gebeuren als er op scholen aandacht aan wordt geschonken. Als er bij stil wordt gestaan hoe een zelfbeeld ontstaat. Want is het gewoon niet zo dat een laag zelfbeeld ontstaat door machtsmisbruik? En kudde gedrag? Als jij smeert dan smeer ik ook want ik wil er beter uit zien dan jij? Voelen we ons dan echt daadwerkelijk beter of leidt het alleen nog maar tot nog meer afgunst en jaloezie?
Als we er bij zouden stilstaan en stoppen met make-up dan zouden de gevolgen kunnen zijn dat er een flinke bak werklozen bij komen. Als we dan de cosmetica industrie omzetten naar een industrie voor natuurlijke geneesmiddelen en verzorgingsproducten. En met verzorgingsproducten bedoel ik geen make-up. Ik bedoel letterlijk verzorging. Producten voor als je je kleine teen hebt gestoten en die gekneusd is, of als je een droge huid hebt en je huid een steuntje nodig heeft. Of je ging wandelen en viel in de brandnetels.
Maar om deze omslag te kunnen realiseren moeten er wel meer consumenten bij komen die behoefte hebben aan natuurlijke geneesmiddelen en verzorgingsproducten. In ieder geval wordt er dan niet verdiend aan een laag zelfbeeld.
