Ook ons leven is te zien als vergankelijk, ook wij kennen een periode van bloei in onze jeugd die langzaam overgaat in de geleidelijke afbraak van ons lichaam en wezen. We worden na een bepaalde leeftijd niet alleen zichtbaar ouder maar we functioneren ook steeds minder goed
Onze eigen dood maken we misschien niet mee maar ons eigen vergaan wel.
We lijken hier moeite mee te hebben, strijken ons gezicht glad met botox en gaan naar de kliniek voor facelifts, tummy tucks en god weet wat nog meer. Het hebben van een paar rimpels of een uitgezakte nek lijkt niet meer acceptabel voor de massa.
Dit betreft echter slechts ons uiterlijk, maar hoe gaan we om met de afbraak van onze geest, ons functioneren, ons bestaan? We kunnen het niet stoppen, is het een kwestie van accepteren?
Dementie zal velen van ons treffen en persoonlijk vind ik dat idee doodeng. Langzaam in de steek worden gelaten door mijn geheugen, merken hoe mijn geest vergaat. Op een gegeven moment zal ik mentaal zo zwak zijn dat ik mijn eigen vergeetachtigheid niet kan erkennen. Het accepteren van mijn vergankelijkheid is dan ook geen kwestie meer. Wanneer je niet beseft wat er met je gebeurt, kun je dit onmogelijk bewust accepteren.
Mijn oma werd rond haar 80ste dement. Namen werden verward en vergeten, hallucinaties werden de norm en overleden mensen werden besproken alsof ze nog fluitend rondliepen. Voor oma gold het ook: van accepteren was geen sprake meer.
Toch ligt dit voor de familie misschien anders. Nu wij allemaal hebben gezien hoe deze ziekte in zijn werk gaat, willen wij deze vorm van geestelijk vergaan zelf niet meemaken. Het accepteren van onze eigen mentale vergankelijkheid hebben wij nog in de hand. Mijn moeder heeft na het overlijden van mijn oma duidelijk gemaakt dat zij weigert zo te eindigen. Ze heeft aangegeven, wanneer ze dement zou worden, zij niet meer verder wil leven.
Mijn oma, weliswaar misschien zonder keus, accepteerde haar vergankelijkheid. Mijn moeder, accepteert deze zelfde vorm van achteruitgang niet. Maar is het aanvaarden van ons vergaan eigenlijk wel zo zwart-wit?
Op TV vroegen mensen met ALS een paar jaar geleden om donaties voor de ALS stichting. ALS is misschien wel het tegenovergestelde van dementie, in plaats van de geest vergaat het lichaam tot waar je gedachtes compleet helder zijn maar je ze niet meer kan uiten. In de filmpjes zeiden deze mensen “Voor mij hoeft het niet meer, ik ben inmiddels overleden”. Deze echte ALS-patiënten erkenden dat ze doodgingen. Is dit dan accepteren? Is het aanvaarden van de dood in het geval van ALS ook het aanvaarden van je eigen vergankelijkheid? Is acceptatie niet het enige wat nog rest wanneer je geen mogelijkheden tot verzet meer over hebt?
Wereldberoemde natuurkundige Stephen Hawking was ook ALS-patiënt en heeft de levensverwachting van deze ziekte met vele jaren overtroffen. Terwijl zijn briljante geest gevangen zat in een niet-functionerend lichaam bleef hij schrijven om zijn kennis te delen. Dit zie ik zelf als een vorm van niet- accepteren, of in ieder geval, je er niet bij neerleggen. Zijn manier van doorleven zag ik als een grote middelvinger naar de ziekte, gepaard met een schreeuw die hij zelf niet meer kon maken: “Mij krijg je er niet onder”. Uiteindelijk is hij ook overleden, maar wat heeft die man verzet getoond tegen zijn vergaan.
Is dat echter dan het beste? Is het zwak om te denken: zo is het genoeg? Ik hou lekker mijn hangtieten zoals ze zijn of het leven is nu wel mooi geweest? Ik vind persoonlijk van niet.
Er zijn veel manieren om om te gaan met de geleidelijke afbraak van ons leven, het is misschien niet slechts een kwestie van accepteren of niet accepteren. Zelf weet ik niet of ik in staat zal zijn mijn eigen vergankelijkheid te aanvaarden of hoe ik hier mee om zal gaan.
Wie weet zit ik over een 50 jaar met een platgespoten gezicht in de kapperszaak mijn haar agressief te ontdoen van al het grijs. Het zou ook kunnen dat ik zelf word getroffen door dementie. Ik weet niet of ik dan mijn moeders keuze zou maken, ik weet ook niet of ik me erbij zou neerleggen. Ik weet wel dat ik hier voorlopig niet bij stil wil staan.
Laat mij voorlopig, net als die bloesem, eerst maar bloeien.
Comments
- 23 juni
0- 21 juni
0- 21 juni
0- 21 juni
0- 21 juni
0