In muziek wordt harmonie gedefinieerd als het samenklinken van verschillende tonen. Harmonieën klinken prachtig wanneer meerdere, op elkaar afgestemde klanken op verschillende momenten samenkomen tot één geluid. Dit is ook toepasbaar op de samenleving. De huidige samenleving leeft totaal niet in harmonie. Discriminatie is een voorbeeld van een onzuivere, valse klank die de harmonie verstoort.
Definitie van harmonie
Harmonie in de muziek is onder te verdelen in twee lagen: de bovenste en de onderste laag. De bovenste laag is de laag die het duidelijkst te horen is. De onderste laag bestaat uit de minder prominent aanwezige achtergrondklanken. Het eerdergenoemde voorbeeld discriminatie kan worden beschouwd als valse toon in de bovenste laag. Het individu kan worden beschouwd als achtergrondklank: niet duidelijk aanwezig maar wel invloed hebbend op het grotere geheel. Als de mens ervoor zorgt dat elk individu zijn eigen geluid en stem laat horen, terwijl we rekening met elkaar houden en dus op elkaar afgestemd zijn, zullen we tot harmonie komen in de samenleving.
De meeste mensen streven naar harmonie, maar harmonie is een subjectief begrip. Voor de een betekent harmonie een samenleving die leeft in vrede, voor de ander betekent harmonie een samenleving die elkaar ondersteunt wanneer dit nodig is. Als iedereen exact hetzelfde wil bereiken op dezelfde manier, dan zouden we in harmonie leven. De pogingen die tot nu toe zijn ondernomen om harmonie in de samenleving te bereiken waren tevergeefs. Je kan namelijk geen harmonie bereiken als we niet allemaal dezelfde definitie van dat begrip hanteren.
Harmonie in de geschiedenis
De mensheid probeert al van oudsher harmonie in de samenleving te bereiken. De Romeinse keizer Caesar en Adolf Hitler trachtten dit te bereiken door de hele wereld te veroveren, terwijl tegenstanders van oorlogen een poging deden om dit te bereiken door middel van vrede. Het verleden heeft ons geleerd dat oorlog en mensvernietiging niet de manieren zijn om deze harmonie te behalen. Door een maatschappij één visie te laten nastreven en individuen te dwingen de eigen identiteit los te laten, ontstaat er een eentonig achtergrondgeluid in plaats van vele klanken. Dit geluid blokkeert de mogelijkheid om tot harmonie te komen.
Naast het creëren van een en dezelfde toon, is het doen verdwijnen van valse klanken ook een manier om te proberen harmonie te creëren. Martin Luther
King is hierin bijvoorbeeld goed geslaagd. Zijn boodschap over gelijkheid en protest tegen de apartheid hebben de valse klank apartheid laten wegvagen door gelijke burgerrechten. Hierdoor klinkt het geluid van de samenleving een stuk mooier. Hoewel hij grote stappen heeft gezet richting harmonie, zijn er in de maatschappij nog veel te veel valse tonen die de harmonie verstoren. Het is dus nodig om de valse tonen te corrigeren en de huidige zuivere tonen zo te laten, als de samenleving tot een grotere harmonie wil komen.
Extremen als norm
Het onderliggende probleem is dat we leven in een wereld die kampt met onenigheid, conflicten en het eeuwigdurende gekibbel en gehakketak van wereldleiders. Hun conflicten en onenigheid leiden elke dag weer tot het verliezen van vele mensenlevens. Neem bijvoorbeeld de oorlogsgebieden, maar ook de mensen die overlijden aan hongersnood, terwijl ook het aantal mensen dat overlijdt ten gevolge van obesitas steeds groter wordt. Ook bij de klimaatcrisis zien we dat het de wereldleiders niet lukt om op een lijn te komen. Deze kwesties zijn niet zomaar op te lossen, maar een oplossing is wel essentieel voor een harmonieuze samenleving.
Mensen zijn sociale wezens. In tegenstelling tot andere diersoorten worden wij geboren met een groot sociaal leervermogen. We leren in interactie met andere mensen. Zonder contact met mensen socialiseert men niet. Kinderen die zijn opgegroeid zonder menselijk contact te midden van bijvoorbeeld wolven of honden verliezen langzaam het spraakvermogen en gaan zich gedragen als de dieren tussen wie zij leven. Hieruit blijkt dat wij mensen elkaar nodig hebben, opdat we mens kunnen zijn. Door ons grote sociale leervermogen zijn we echter slecht in origineel zijn. Nagenoeg alles wat we doen hebben we afgekeken van iemand anders. Dit betekent dat we rolmodellen om ons heen nodig hebben om goede mensen te kunnen worden, zijn en blijven.
Wanneer kinderen naar het nieuws kijken, zien ze uitgehongerde, gestreste, onveilige en onderdrukte mensen, ruziënde politieke leiders, oorlogen en andere door de mens veroorzaakte verschrikkingen. Ook laten we kinderen elke dag virtueel mensen doodschieten in computerspellen. Inmiddels zijn deze
narigheden aan de orde van de dag, waardoor er sprake is van habituatie en we hieraan gewend zijn geraakt. De bevolking verliest de persoonlijke betrokkenheid bij deze gebeurtenissen en accepteert hierdoor de situatie. Verschrikkingen worden gerelativeerd en gewoon, waardoor er een vertekend beeld ontstaat van rechtvaardigheid. Vreselijke extremen zijn de norm geworden.
Harmonie betekent dat je het met elkaar eens bent, en als dat niet lukt, in ieder geval fatsoenlijk met elkaar omgaat.