Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Placebo VS. Nocebo

Het placebo-effect, misschien heb je het al eerder gehoord. Hoewel het ermee te maken heeft, is een placebo-effect veel meer dan een schijnbehandeling en heeft het meer effect op ons dan we denken. Zouden de artsen dan niet voorzichtiger moeten omgaan met hun woorden en moeten wij dan ook niet voorzichtig zijn met waar wij in geloven?

Geschreven door Seda Nur
Geschreven op: 24 okt 2020
Gepubliceerd op: 6 mei 2021
2
47
2
Afbeelding door Michał Parzuchowski via Unsplash
Het placebo-effect, misschien heb je het al eerder gehoord. Placebo-effecten zijn de psychobiologische effecten van medische interventies die niet zijn toe te schrijven aan een medisch-technische verklaring[1]. Meestal wordt er meteen gedacht aan een pil of een schijnbehandeling. Hoewel het ermee te maken heeft, is een placebo-effect veel meer dan een schijnbehandeling en heeft het meer effect op ons dan we denken. Zouden de artsen dan niet voorzichtiger moeten omgaan met hun woorden en moeten wij dan ook niet voorzichtig zijn met waar wij in geloven?

Placebo of Nocebo?
Het placebo-effect zou je kunnen zien als een soort mechanisme wat gebruik maakt van context, overtuigingen en eerdere ervaringen. Deze factoren kunnen invloed hebben op de resultaten. Deze kunnen positief maar ook negatief zijn. Zijn ze positief? Dan worden ze placebo-effecten genoemd. Als ze negatief zijn, dan nocebo-effecten.

Een verpleegkundige die zegt dat veel mensen weinig pijn zullen voelen tijdens een behandeling zou een vorm kunnen zijn van een placebo. Aan de andere kant zou het horen dat de prik wat pijn gaat doen, een nocebo kunnen zijn. In ons dagelijks leven hebben deze twee effecten invloed op ons functioneren. Ervaringen van een ander, informatie wat we ergens online gelezen hebben en onze eigen ideeën en gedachten kunnen placebo- of nocebo-effecten met zich mee brengen.

Arts- patient communicatie
Zou je voordat je een operatie zal meemaken willen horen dat het heeft gewerkt voor anderen en dat de slagingspercentage hoog is? Of zou je willen weten dat het bij sommigen niet geslaagd is en geen effect hebben gehad? Blijkbaar heeft dit soort informatie een effect op de resultaten. In een literatuurstudie [1] bleek dat de verwachtingen en procedurele informatie rondom een procedure tijdens een gesprek met een arts invloed kan hebben op de pijnbeleving. In een andere studie bleek dat het vertonen van empathie ook invloed had op participanten en dat dit belangrijk bleek te zijn tijdens een gesprek met een arts [2].

Online informatie
Het is belangrijk om te beseffen dat een patient voor het voeren van een gesprek met een zorgverlener misschien wel eerder informatie op internet gelezen heeft, anderen om ervaringen gevraagd heeft of zelf al bepaalde gedachten en/of ideeën heeft over de klachten. Websites bevatten veel informatie die niet altijd kloppend zijn. Het is daarom ook belangrijk om zelf eerst af te vragen wat wij denken en waar wij onze informatie vandaan halen. Online informatie is ook een belangrijk element in het verhaal, daarnaast spelen ervaringen van jezelf en anderen ook een grote rol [3].
Als een gesprek met een arts al kan leiden tot positievere resultaten, hoe zit het dan met de informatie die wij op internet lezen? Door selectiever te zijn in het vergaren van kennis online, door te kijken naar de bronnen zouden we al een idee kunnen krijgen over de betrouwbaarheid van de informatie die we online lezen. Zo zouden we mogelijke niet kloppende gegevens kunnen buitensluiten wat zou kunnen leiden tot misschien wel iets minder positieve resultaten. Door selectiever te zijn met het vragen van de ervaringen van anderen, online of online, kunnen we ook ervoor zorgen dat onze eerdere ervaringen en kennis invloed kan uitoefenen op de resultaten later.

En hoe verder?
Nu je weet dat de woorden, context, ervaringen een rol kunnen spelen en mogelijk kan leiden to betere resultaten, hoe zou je willen dat jouw zorgverlener omgaat met deze informatie? Zou dit een reden kunnen zijn om de volgende keer iets minder te luisteren naar de negatieve ervaringen van anderen?

[1]        Van Vliet, L. M., Van Dulmen, S., Mistiaen, P., & Bensing, J. M. (2016). De placebo-effecten van goede communicatie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 160, 1-6.

[2]       Mazzi, M. A., Bensing, J., Rimondini, M., Fletcher, I., van Vliet, L., Zimmermann, C., & Deveugele, M. (2013). How do lay people assess the quality of physicians’ communicative responses to patients’ emotional cues and concerns? An international multicentre study based on videotaped medical
consultations. Patient Education and Counseling90(3), 347-353.

[3]       Colloca, L. (2019). How do placebo effects and patient-clinician relationships influence behaviors and clinical outcomes? Pain reports4(3).
2
Geschreven door Seda Nur
Geschreven op: 24 okt 2020
Gepubliceerd op: 6 mei 2021
2
47
2

Comments

  • 16 juni
  • 0
Interessant artikel!
  • 16 juni
0
  • 16 juni
  • 0
Interessante visie en iets om over na te denken. Had een placebo op deze manier nog nooit bekeken. Moed inspreken is op zich ook een krachtige placebo. Koffie waardig artikel. ( Ik volg je, jij mij ook)
  • 16 juni
0

Recente en relevant artikelen