Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Aan het toneel

Op een verloren zondagmiddag blader ik door een plakboek waarin ik destijds alles verzameld heb van en over mijn eerste toneelrol. Brieven, kaartjes, foto's, de aankondiging en tja, ook een recensie uit de krant.

Geschreven door Peter Crombach
Geschreven op: 4 sep 2020
Gepubliceerd op: 6 mei 2021
0
42
0
Afbeelding door Rob Laughter via Unsplash
Zo'n twintig jaar geleden heb ik amateur toneel gespeeld. En zoals dat vaak gaat, was ik ook hier volstrekt per toeval ingerold. Op een verjaardag ontmoette ik iemand waarmee ik in gesprek raakte. Het ging over van alles en nog wat. Want ook toen al was ik een druk baasje voor wie geen uitdaging te gek was.
Dat had ze goed begrepen. Want even later was er dat telefoontje. Of ik er iets voor voelde om toneel te komen spelen bij haar club. Om preciezer te zijn: iemand had, halverwege het seizoen, zijn rol 'teruggegeven' zoals dat heet. En nu zaten ze danig met de handen in het haar. Vind maar eens iemand die zo'n rol wil en kan overnemen, met nog maar een paar maanden tot de première.

Ik beloofde dat ik eerst eens een kijkje zou komen nemen. Want ik had geen toneelervaring en wist dus ook niet, of ik het wel zou kúnnen. Het leek me bijvoorbaat wel al leuk.

Mijn enthousiasme was blijkbaar al voldoende om de rol binnen te halen. Maar eigenlijk had de regisseur geen andere keuze, er waren geen andere kandidaten.
Het avontuur begon.

Na de eerste repetitie keerde ik boordevol indrukken én met een stapel 'van buiten te leren tekst' huiswaarts. Ik was bijzonder trots op mijn rol en vol overtuiging er het allerbeste van te maken.

Nu heb ik altijd goed teksten van buiten kunnen leren. Als een fotografisch geheugen. Dat is me op school ook vaak van pas gekomen. Maar bij het toneel moet je óók de rollen van je tegenspelers kennen. Want je moet weten wanneer jij aan de beurt bent, wanneer jouw tekst uitgesproken moet worden.
Had ik vooralsnog de handen vooral vol aan mezelf, langzaamaan ontdekte ik dat er achter de schermen van de toneelclub wellicht méér drama was dan op de planken. Woordenwisselingen met de regisseur. Ellenlange discussies. Misverstanden. Mensen die sterallures vertoonden en kwaad wegliepen. Natuurlijk: toneelspelen is gewoon keihard werken, maar in mijn misschien wat naïeve opvatting mag het, zeker waar het amateurtoneel betreft, toch ook wel gezellig zijn.

Een en ander kwam het repetitieproces natuurlijk niet ten goede. In de aanloop naar de première werden daarom nog een paar extra repetities ingelast. En moesten bepaalde scènes over. En télkens opnieuw, haast eindeloos.
Op de dag van de première waren de verwachtingen op allerlei gebied hooggespannen. Ik nam me voor om vooral de omgeving en de entourage in me op te nemen. Zeker als ik was dat dit mijn eerste, maar door de 'achter de schermen' perikelen tevens ook laatste toneelrol zou zijn. Dus genoot ik extra van het besef om in een échte schouwburg te spelen. Met een professionele kleedkamer, zo één met lampen rondom de spiegels. En om vijf voor acht een blikken stem door een luidspreker: 'dames en heren, vijf minuten voor aanvang ...'

Dit alles staat niet in mijn plakboek. Merkwaardig toch, dat nu ik na jaren opnieuw door het boek blader, zich als het ware tussen de regels, vanachter elk kaartje en vanonder elke foto een ánder verhaal aandient.

Zo kroop er totaal onverwacht en op de valreep iets onder het kaartje van de regisseur uit. Want in diezelfde periode deed die regisseur een poging om aan de hand van een beeldspraak, verschillen in karakters aan te tonen, met de bedoeling over en weer wat meer begrip te kweken.

Hij wees op een recht-door-zee, temperamentvol én eigenwijs persoon naast mij. 'Kijk', zei hij, 'zíj is olieverf.' 'En jij bent', hij keek mij aan en zocht zorgvuldig naar het juiste woord, 'aquarel'.

Ook dit voorval staat niet beschreven in mijn plakboek... Voorzichtig til ik een hoekje van het kaartje op. Gelukkig. Geen verfvlekken of verkleuringen. Zelfs geen ezelsoren. En dat na al die jaren. Opgelucht sla ik het boek dicht.

0
Geschreven door Peter Crombach
Geschreven op: 4 sep 2020
Gepubliceerd op: 6 mei 2021
0
42
0

Recente en relevant artikelen