Het Utilisme
Het Utilisme, ook wel het Consequentialisme genoemd, is een stroming binnen de ethiek waarbij handelingen worden beoordeeld op basis van hun gevolgen. Een handeling kan volgens het Utilisme als moreel juist worden gezien, als de handeling de beste gevolgen heeft in vergelijking met andere mogelijke handelingen. Het gaat hier om de handeling die voor de wereld het beste is. Als je je eigen geluk dus moet opofferen om twee anderen gelukkig te maken, zou je dit volgens het Utilisme moeten doen.
Het Regelutilisme
Het Regelutilisme is een bepaalde vorm van Utilisme. Waar het Handelings Utilisme, een andere vorm van Utilisme, kijkt naar wat in een specifieke situatie de beste handeling is, beoordeelt het Regelutilisme handelingen op basis van algemene regels. Laten we een voorbeeld aanhalen: Stel dat je de kans krijgt om twee mensen te redden door een persoon te vermoorden. Het Regelutilisme zou deze situatie benaderen vanuit een objectief perspectief aan de hand van algemeen geldende regels. Een regelutilist zou dan bijvoorbeeld kunnen zeggen: het is in alle situaties moreel onjuist om mensen te vermoorden. Een regelutilist zou je in dit geval dus aanraden om die ene persoon te laten leven, waardoor twee anderen zullen sterven. Het Regelutilisme beoordeelt situaties dus op regels, die gebaseerd zijn op welke handeling het vaakst tot de beste gevolgen leidt.
Deontologie en Kant
Kant is een bekende en invloedrijke deontoloog uit de geschiedenis. De Deontologie gaat ervan uit dat mensen bepaalde plichten hebben die voor iedereen gelden. Als we nogmaals het eerder genoemde voorbeeld erbij pakken over de vraag of het moreel juist is om iemand te vermoorden om twee anderen te redden. In dit voorbeeld zouden Kant en andere aanhangers van de Deontologie beargumenteren dat het fout is om iemand te vermoorden, in welke situatie dan ook. In dit geval zou je dus, net als volgens het Regelutilisme, ook een persoon laten leven, wat resulteert in de dood van twee anderen.
Wat is dan het verschil tussen de Deontologie en het Regelutilisme
Zowel de Deontologie van Kant als het Regelutilisme beoordelen situaties en de juistheid van handelingen op basis van algemeen geldende regels. Toch is er wel degelijk een verschil tussen de twee filosofische stromingen, hoewel het verschil niet erg groot is. Het Regelutilisme onderscheidt zich van de Deontologie door te kijken naar de gevolgen van een handeling. In het voorbeeld zou een Regelutilst daarom beargumenteren dat je iemand niet mag vermoorden, omdat in de meeste gevallen moorden leidt tot negatieve gevolgen. Kant en andere aanhangers van de Deontologie zouden ook zeggen dat het fout is om iemand te vermoorden, maar zouden dit beargumenteren op basis van logisch denken. Een deontoloog zal niet kijken naar de gevolgen van een handeling, maar zal enkel handelen op basis van de regel: het is fout om mensen te vermoorden.
