Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Waarom handen wassen de wereld redt

Handen wassen, het lijkt zo’n logisch fenomeen. Met water en zeep de handen reinigen is wel het minste wat je kan doen na een toiletbezoek, of nadat je in het openbaar vervoer gereisd hebt. Nu dat we met het coronavirus te maken hebben, weten we er van alles over. Maar toch was dat niet altijd het geval. Hier is waarom, en hoe het nog steeds levens redt.

Geschreven door Bart de Paauw
Gepubliceerd op: 9 juni 2021
6
63
4
Afbeelding door Sean Horsburgh via Unsplash

De Pest in Polen versus de rest van Europa

Iedereen is wel bekend met De Pest of Zwarte Dood. Het was een vreselijke bacteriële ziekte die miljoenen mensen het leven kostte in de late middeleeuwen, voornamelijk in het Nabije Oosten, Europa en Noord-Afrika. In Europa leefde men vaak in gruwelijk onhygiënische omstandigheden in de steden. Dieren liepen overal vrij rond, niemand wist wat bacteriën of ziekteverwekkers waren, en afval werd op straat gegooid. De ultieme brandhaard voor een dodelijke superziekte. Maar waarom had Polen geen last van De Pest? In Polen leefden toendertijd veel Joodse vluchtelingen die hun was- en schoonmaak-rituelen meebrachten. De lokale bevolking nam de hygiënische praktijken over, en daardoor werd de ziekte daar een zeldzaam fenomeen.

Water en zeep

Volgens een artikel uit 2011 (Burton et al., 2011) bleek dat handen wassen met water en zeep een enorm groot effect heeft. Zonder de handen te wassen, werd na deurknoppen en leuningen in het openbaar aan te raken bij 44% van de monsters diarree-bacteriën gevonden. Na wassen met alleen water werd het 23%, en na water en zeep slechts 8%. Dat verschil is enorm, en het maakt niet uit of de zeep dan wel of niet antibacterieel is. Het allersimpelste zeepje blijkt dus erg effectief in het verwijderen van diarree-bacteriën. En laat dat toevallig een type ziekte zijn waar in 2017 1,6 miljoen mensen aan zijn overleden, waaronder een half miljoen kinderen. Deze sterftecijfers komen voornamelijk uit landen waar veel armoede heerst (bijv. Tsjaad of Burundi), en hygiëne niet een vanzelfsprekendheid is. Door middel van basishygiëne (handen, voeten en gezicht wassen) te volgen, kunnen dit soort ziekten minder vaak voorkomen, en kunnen dus de sterftecijfers dalen.

Coronavirus

Tot nu toe hebben we het alleen over bacteriële ziekten gehad. Maar het coronavirus dan? Ja, ook voor virussen is handen wassen slim. Zeep werkt per definitie goed tegen zowel bacteriën als virussen omdat een zeepmolecuul zowel hydrofobe als hydrofiele eigenschappen bezit. Deze zal de het lipide celmembraan bij een bacterie, en bij virussen het capside openscheuren. Deze zijn gemaakt van lipiden, oftewel een soort vet. Virussen kapot wassen werkt hetzelfde als vette jus van je handen halen, waarbij de zeepmoleculen het vet (de lipiden, dus) omcirkelen, waardoor ze door het water kunnen worden afgevoerd.

Wassen, wassen, wassen

Ik hoop dat dit je wat meer inzichten heeft gegeven in het belang van handen wassen. Zoals je kan zien, redt het daadwerkelijk levens. Je wil trouwens ook niet dat je handen naar poep ruiken, toch? Dus wassen maar!

Bronnen

1. Burton, M., Cobb, E., Donachie, P., Judah, G., Curtis, V., & Schmidt, W.-P. (2011). The Effect of Handwashing with Water or Soap on Bacterial Contamination of Hands. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(1), 97–104. https://doi.org/10.3390/ijerph8010097
2. More than half a million children die from diarrhea each year. How do we prevent this? (2019). Our World in Data. https://ourworldindata.org/childhood-diarrheal-diseases
6
Geschreven door Bart de Paauw
Gepubliceerd op: 9 juni 2021
6
63
4

Comments

  • 14 juni
  • 1
Interessant en leerrijk artikel. Ik denk toch dat voor een deel mensen deze regel toch iets zal hebben losgemaakt. Voor sommigen zal het een blijver zijn, het wassen van de handen toch.
  • 14 juni
1
  • 9 juni
  • 2
Ik was altijd al veel mijn handen, maar er bestaat nu geen twijfel meer over dat dat goed is
  • 9 juni
2
  • 9 juni
  • 1
Goed geschreven! Interessant
  • 9 juni
1
  • 9 juni
  • 1
Zeer interessant! Helder uiteengezet ook. Verdient een kopje koffie :)
  • 9 juni
1

Recente en relevant artikelen