Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Gezegdes spreken wijsheid (3)

Door schade en schande wordt men wijs.

Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 23 juli 2021
7
88
16
Afbeelding door Joao Tzanno via Unsplash
We schrijven en zeggen zo vaak dat we leren uit onze fouten. Als we door onze daden een nadeel hebben ondervonden of een verlies hebben geleden, leert het ons voorzichtig te zijn. Toen ze die spreuk uitvonden, kenden ze mij dan nog niet, een ezel die zich wel twee keer aan dezelfde steen stootte. Enfin, tot hier en niet verder mijn hoekje van zelfkritiek. Men zegt soms ook: 'Harde slagen leren best' of ook 'Harde stenen slijpen ijzer, harde stoten maken wijzer'. We zien soms rondom ons, dat dit inderdaad wel meestal waar kan zijn.

Zelfs in het land van Molière weten ze het, maar zeggen het dan wel in het Frans natuurlijk: 'Dommage rend sage', of ook nog wat uitgebreider: 'Après dommage chacun (le fou) est sage'. Ja, zij wisten het ook dat zelfs een gek er wijs zou van worden. Duitsers zullen het dan wat minder zangerig zeggen, maar daarom menen ze het nog niet zo slecht hoor. Zij verwoorden het als volgt: 'Durch Schaden wird man klug' of ook nog 'Erfahrung is eine teure Schule, aber Narren gehen in keine andere'. Ervaring is een dure school, ook zij wisten het en hebben het opgetekend in de spreuken en gezegden van de Duitse taal en dat ze het ook lang onthouden, getuigt de volgende variante: 'Was man mit Schaden lernt, behält man lange'. De Engelsen daarentegen zullen niet graag bekennen dat ook zij ter schade en schande moeten leren, maar de geschiedenis heeft het ook voor hen al uitgetekend en die liegt er niet om. Sherlock Holmes zou het kunnen gezegd hebben tegen Dr. Watson en het zou dan zo geklonken kunnen hebben: 'Adversity makes men wise' of ook nog 'Experience is a dear school but fools learn in no other'. Dr. Watson zou daar misschien gniffelend aan toegevoegd hebben: 'Once bitten, twice shy', verwijzende naar de hond van de Baskervilles misschien. Wie het nooit geleerd heeft, is Don Quichot van Servantes, die bleef maar tegen de windmolens vechten niettegenstaande zijn misschien wat slimmere knecht Sancho Panza. Deze moet soms wel eens gedacht hebben: 'Dolorosa experiencia es la mejor ciencia', maar helaas de pijnlijke ervaring werd geen wetenschap voor zijn heer en meester. Spanjaarden kunnen het misschien nog anders zeggen en dan klinkt het zo: 'De los escarmentados se hacen los avisados', of ook nog, 'El escarmentado bien conoce el vado', wat zoveel zal betekenen als deze die afzien er wel zullen uit leren. Alle spreekwoorden, of de meeste toch, vinden hun ontstaan in het Latijns. We willen deze dan hier ook niet laten aan u voorbijgaan. Zij schrijven met zwierige letters en ronkende woorden als volgt: 'Eventus stultorum magister' of ook 'Experientia docet stultos,' of nog 'Quae nocent, docent'. Men leert ook daar uit zijn dwaasheden. Het weze gezegd en geschreven en daarom zal het dan ook wel waar zijn.
7
Geschreven door Rudi Lejaeghere
Gepubliceerd op: 23 juli 2021
7
88
16

Comments

  • 24 juli
  • 0
Ik ben hiermee eens.
  • 24 juli
0
  • 24 juli
  • 0
Tof artikel! Ik had vroeger een boekje vol met spreekwoorden en hun ontstaan en betekenis. Jammer genoeg is dat verloren geraakt. Ooit koop ik er mij nog eens eentje!
  • 24 juli
0
  • 23 juli
  • 1
Weer een hele verzameling wijsheid.
1
  • 23 juli
  • 0
Dank je wel, Heidi, bedankt voor de leuke wijsheid.
  • 23 juli
0
  • 23 juli
  • 1
mooie reeks.
1
  • 23 juli
  • 0
Bedankt, Wesley.
  • 23 juli
0
  • 23 juli
  • 1
Heel leuk deze artikelenreeks
1
  • 23 juli
  • 0
Dank je wel, Chantal Louise.
  • 23 juli
0
Laad meer

Recente en relevant artikelen