Vanuit de overtuiging dat iedereen een portret zou kunnen schilderen lees je hoe jij dit stap voor stap voor elkaar krijgt. Kom erachter welke materialen je nodig hebt en wat hun belangrijkste eigenschappen zijn. Hoe een imprimatura het begin is van jouw portret en vernis het eind. Volg alle stappen en verbaas jezelf over het resultaat. Er schuilt een kunstenaar in ons allemaal.
Olieverf
Voor je kan beginnen met het schilderen van een portret heb je verf nodig. De Hollandse meesters gebruikten hiervoor olieverf, vanaf de 15e eeuw is dit een belangrijk medium onder kunstenaars. Destijds was het maken van verf onderdeel van het proces, maar maak het jezelf makkelijk door tubes aan te schaffen. Olieverf komt in uitlopende prijsklassen. De duurdere merken zijn over het algemeen van hogere kwaliteit en bevatten meer pigment.
Olieverf bestaat, zoals alle soorten verf, uit pigment poeder en een bindmiddel. In olieverf is het bindmiddel olie waarbij lijnzaadolie het meest gebruikt wordt. Hou rekening met een lange droogtijd, die kan oplopen van een week tot een jaar. Olieverf droogt door een chemisch proces en niet doordat vloeistof verdampt. Voor het verdunnen en schoonmaken gebruik je terpentijn of terpentine. Olieverf kan zowel transparant als dekkend zijn en is heel geschikt als je een schilderij maakt wat opgebouwd is uit verschillende lagen.
Materiaal
Naast olieverf zijn er nog een aantal basismaterialen die je nodig hebt om een portret te gaan schilderen. Deze materialen zijn verkrijgbaar bij winkels voor kunstenaarsbenodigdheden, maar vaak ook bij veel andere winkels voor meestal lagere prijzen. De volgende materialen heb je nodig:
- Potlood
- Olieverf
- Terpentijn of schildersmedium
- Lijnzaadolie
- Vernis
- Paletmes
- Penselen
- Voorbehandeld canvas of paneel
Imprimatura
Wanneer je alle benodigde materialen verzameld hebt kun je beginnen met de eerste stap naar een portret in olieverf. Je begint met het aanbrengen van een imprimatura. Een imprimatura is een dunne laag verf in een vaak bruine kleur die heel transparant op een canvas of paneel wordt geschilderd. Bij de Hollandse meesters diende dit als laatste voorbehandeling van de ondergrond. Voor jouw canvas of paneel dient die imprimatura als eerste kleurlaag zodat de kleur van je ondergrond niet meer te zien is. Gebruik een groot penseel of een doek en bruine verf. Je kan voor deze laag ook ervoor kiezen verdunde acrylverf te gebruiken in verband met de snellere droogtijd. Laat deze laag volledig drogen voor je verder gaat.
Schets
Als je imprimatura droog is kun je beginnen aan het maken van een schets. Gebruik hiervoor een potlood. Door eerst een schets te maken kun je zoeken naar de juiste compositie voor je portret. Wanneer je tevreden bent over de compositie zorg je ervoor dat je de juiste verhoudingen van het gezicht te pakken hebt. Gelijkenis is het gezicht valt of staat met de juiste verhoudingen en dat maakt het maken van een portret lastig. Ben je niet de beste tekenaar dan kun je er ook voor kiezen niet uit de losse pols te schetsen. Zorg dat je een foto op het juiste formaat hebt en zet de grote lijnen op je ondergrond met behulp van carbon of transferpapier.
Onderschildering
Na het schetsen is het tijd om te beginnen met schilderen met olieverf. Je gaat de onderschildering van je portret schilderen. Dit hoeft nog niet heel precies of gedetailleerd en daarom is het handig om wat grotere penselen te gebruiken en gebruik grijze of bruine tinten. Voor de onderschildering wil je dat je olieverf mager is, dit doe je door de verf te verdunnen met terpentijn of schildersmedium. Magere olieverf is vloeibaarder en heeft een transparant effect. Begin bij de donkere delen van het portret en werk vanuit daar verder naar de lichtere stukken. Goed kijken en blijven kijken naar het voorbeeld is enorm belangrijk. Vul nergens stukken zelf in en gok niet waar licht of donker zit.
Achtergrond
Je hebt nu een ondergrond aangebracht, een schets gemaakt en de onderschildering geschilderd. Voor je met enthousiasme aan details wil gaan beginnen is het beter hier mee te wachten. Probeer zoveel mogelijk van achter naar voor te schilderen en gebruik hiervoor niet te kleine penselen. Het gezicht en alle details daarin liggen het meest op de voorgrond dus begin met het opzetten van de achtergrond en werk van daaruit naar voren. Details in de achtergrond kun je ook later aanbrengen.
Kleur
Als de achtergrond geschilderd en droog is kun je beginnen met het aanbrengen van kleur. Voor portretschilderen heb je veel verschillende tinten nodig die je krijgt door te mengen. Voor een basis lichte huidskleur meng je drie delen vermiljoen rood met twee delen oker. Meng het met wit om het lichter te maken, een klein beetje groen om de kleur minder verzadigd te maken of probeer een andere kleur voor een ander resultaat. Gebruik een palet en zorg dat je van alle kleuren een klein beetje verf hebt. In het midden maak je de basiskleur voor het gezicht. Gebruik een paletmes om rondom de basiskleur andere kleuren te mengen. Je hebt nu een palet met allemaal verschillende nuances waarmee je het gezicht kan schilderen. Ook voor het haar kun je zelf een basiskleur mengen en daar verschillende nuances in te krijgen door andere kleuren toe te voegen. Breng op het gehele portret op deze manier kleur aan, blijf kijken naar je voorbeeld, werk van donker naar licht en gebruik de lijnzaadolie om je wat verf vloeibaarder te maken. Begin met wat grotere penselen en voeg details toe met kleinere penselen.
Licht
Wanneer je klaar bent met het aanbrengen van alle kleur in je portret ga je het licht schilderen. Kijk naar waarop het gezicht het meeste licht valt of eruit zien als lichte vlekken. Dit licht wordt hooglicht genoemd en breng je in de laatste laag aan. Je gebruikt hiervoor vette olieverf. Je maakt je olieverf vet door er olie aan toe te voegen waarbij lijnzaadolie het meest gebruikt wordt. Deze laag is dekkende en kun je met fijnere penselen opzetten. Je portret is nu klaar en kan gaan drogen, zet het op een lichte en luchtige plek neer. Het enige wat je nu moet hebben is geduld.
Vernis
De laatste stap is het aanbrengen van vernis, hiervoor moet het schilderij volledig gedroogd zijn. Voor een olieverf vernis kun je dan ook het beste een jaar wachten. Wil je jouw portret beschermen tegen vuil en stof dan kun je na drie maanden een retoucheervernis aanbrengen. Deze vernis beschermt je schilderij tegen vuil en stof, maar zorgt er ook voor dat je verf nog verder kan drogen voor de uiteindelijke vernis erop komt.
Iedereen kan een beginnende Rembrandt, Vermeer of Hals zijn en een portret schilderen. Je weet welke materialen je nodig hebt, je kent je verf en volgt de verschillende stappen van imprimatura tot vernis. Verbaas jezelf en kom erachter dat iedereen een kunstenaar in zich heeft en een realistisch portret kan aanpakken zoals de Hollandse meesters dat deden.
Comments
- 15 juni
0