Artikel.nl




Editorial Approved Badge

Wat is spelt en is het écht zo gezonder dan tarwe + Recept speltbrood?

Wat is spelt, en is het écht zo gezond zoals velen beweren? Deze vraag wordt ons regelmatig gesteld. Logisch, want om de haverklap lezen we hoe gezond spelt wel is. Het is één van de oudste geteelde gewassen, en nauw verwant met tarwe. Vergeleken met tarwe, heeft spelt een sterkere korrel en een grotere voedingswaarde. Maar is spelt daarom écht zo gezond, en gezonder dan tarwe?

Geschreven door Francois Appers
Gepubliceerd op: 17 sep 2021
10
337
10
De voedingswaarde van spelt

Precies zoals alle graansoorten, heeft spelt een hoge voedingswaarde, en vooral rijk aan:
  • Vitaminen: vooral vitamine B1, B2, B3, B5, B6 en B11, vitamine C, E en vitamine K
  • Mineralen: dat zijn voornamelijk fosfor, ijzer en magnesium, maar ook natrium, kalium, calcium, koper selenium en zink
  • Eiwitten
  • Voedingsvezels
  • Sterke antioxidanten
Natuurlijk dan spelt bestaat niet

Spelt is puur natuur. Dat herkennen we aan zijn aantal ingrediënten. Puur natuurlijke voedingsmiddelen mogen maximaal vijf bestanddelen bevatten. Het meest natuurlijke voedsel bestaat dus uit slechts één bestanddeel, en dat is bij spelt het geval. Het bevat uitsluitend, jawel, spelt. Deze graansoort is een uitstekend alternatief voor tarwe. Het past in elk gezond eetpatroon, zeker als je iets aan je overgewicht wilt doen. Spelt geeft je namelijk een snel en langdurig voldaan gevoel zodat je minder eet. Maar deze graansoort biedt on nog andere gezondheidsvoordelen.
Gezonde voedingsstoffen in spelt en tarwe

Spelt is vooral rijk aan gezonde en dus trage koolhydraten en voedingsvezels. Daarnaast vinden we er ook vitaminen van het B- complex en mineralen, vooral fosfor, ijzer en magnesium in.

Vergeleken met tarwe bevat spelt meer:
  • Hoogwaardige eiwitten
  • Gezonde vetten
  • Trage en dus langzame koolhydraten
  • Sterke antioxidanten
Daartegenover staat dat tarwe meer vezels, en vooral onoplosbare vezels, bevat. De hoeveelheid suiker en oplosbare vezels tussen spelt en tarwe kent weinig of geen verschillen.

Spelt doet ons makkelijker afvallen

Voeding met veel vezels zoals spelt helpt ons makkelijker afvallen en ons gezond gewicht behouden. Ze geven ons niet alleen een snel en langdurig voldaan gevoel. Vezels verminderen ook onze trek in zoet en in andere ongezonde tussendoortjes. En dat is nu precies een van de belangrijkste oorzaken van ongezond buikvet en overgewicht. Deze voedingsproducten bevatten ook veel vezels:
  • Volkorengranen: zoals haver, zemelen, boekweit, gierst en quinoa
  • Volkorenproducten: vooral alle soorten volkorenbrood, volkoren deegwaren en zilvervliesrijst
  • Alle verse groenten, met een voorkeur voor groene bladgroenten
  • Vers fruit: voornamelijk bananen, sinaasappels, appelen en peren, kiwi's, granaatappels, frambozen, bessen, bramen en aardbeien
  • Onbewerkte noten
  • Aardappels
Verbeteren ons cholesterolgehalte

Velen van ons hebben last van verstoorde cholesterolwaarden. Dat hangt nauw samen met overgewicht. Door meer spelt aan je gezond eetpatroon toe te voegen, breng je je cholesterolgehalte meer in evenwicht. Het eten van vezelrijke voedingsproducten zoals spelt, vermindert de dosis cholesterol in je bloed. Ze verlagen je slechte cholesterol, en verhogen je gezonde HDL- variant. Dat verkleint meteen ook je risico op aderverkalking, hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk. Hoe vezelrijker je eet, hoe groter de toename van je gezonde cholesterol.

Verlaagt ons risico op diabetes type 2

Ook dit geweldige voordeel van spelt danken we aan de aanwezigheid van een grote concentratie voedingsvezels. Wanneer je regelmatig spelt gebruikt, krijg diabetes beter onder controle. Vezels vertragen namelijk onze spijsvertering en zorgen voor een meer stabiele bloedsuikerspiegel. Het eten van minstens 40 gram voedingsvezels per dag volstaat om ons risico op diabetes type 2 drastisch te verminderen.

Geraffineerde graansoorten

Geraffineerde graansoorten zoals in alle soorten wit brood, in witte deegwaren en rijst doen het tegenovergestelde en zijn een belangrijke oorzaak van diabetes type 2 en daaraan gelinkte aandoeningen. Diabetici hebben dus ook voordeel bij het eten van spelt. Het helpt hun gewicht beter onder controle te houden en vermindert hun kans op het ontwikkelen van hartaandoeningen.
Verlaagt hoge bloeddruk

Meer dan 30 procent van alle volwassen Nederlanders kampen met een hoge bloeddruk of hypertensie. Dankzij de vele voedingsvezels in spelt verlaagt het eten van bijvoorbeeld speltbrood je bloeddruk.

Nog voordelen van spelt

Spelt en volkorengranen zorgen voor nog meer voordelen. Spelt:
  • Verbetert onze bloedcirculatie en doorbloeding
  • Zorgt voor sterke botten en beschermt tegen osteoporose of botontkalking. Dit komt vooral voor bij vrouwen in de overgang
  • Brengt verstoorde hormonen weer in evenwicht
  • Zorgt voor een goede spijsvertering en een gezonde darmflora
  • Voorkomt pijnlijke galstenen
Is spelt nu écht gezonder dan tarwe?

Spelt heeft vele gelijkenissen met andere soorten volkorengranen zoals tarwe. Zo wordt weinig of niet bewerkt, waardoor het ook meer gezonde voedingsstoffen. Eet dus regelmatig speltbrood, maar schrap volkorenbrood zeker niet van je menu. Integendeel, wissel zoveel mogelijk af, zo geniet je maximaal van alle gezonde voedingsstoffen uit ons dagelijks brood.

Recept speltbrood

Je speltbrood bak je best zelf, zo weet je wat er écht in zit.

Ingrediënten voor één brood: 500 gram spelt, 20 gram droge gist, 300 milliliter water, 25 gram zachte boter, een snuifje zout en één eetlepel natuurlijke zoetstof zoals stevia

Bereiding
  • Meng het speltgraan (of bloem) met de gist en de suiker
  • Maak er een kuiltje in en doe er wat van het lauwe water in
  • Meng beetje bij beetje het speltgraan (bloem) met het water
  • Voeg het zout en de boter toe.
  • Kneed tot een soepele deeg en voeg eventueel extra bloem toe wanneer het te plakkerig blijft
  • Laat het deeg in een broodvorm afgedekt met een vochtige doek, op een tochtvrije, liefst warme plek, rijzen gedurende 45 minuten.
  • Verwarm de oven voor op 200 graden
  • Bak het brood goudkleurig en knapperig gedurende gemiddeld een half uur
  • Laat afkoelen op een rooster en snijd het brood pas als het volledig afgekoeld is.
Recept speltpannenkoeken

Ingrediënten voor tien pannenkoeken: 375 gram speltmeel, 625 ml amandelmelk, vijf eieren, vijf eetlepels kokosolie en vijf theelepels kaneel

Bereiding
  • Doe de spelt samen met de amandelmelk en mix tot een egaal beslag
  • Voeg de kaneel toe (kan ook zonder)
  • Doe het ei erbij en mix nogmaals goed door elkaar
  • Verwarm een beetje boter in een koekenpan
  • Bak de pannenkoeken op middelhoog vuur aan beide kanten goudbruin.
  • Tip: bestrooi de pannenkoek met wat kaas voordat je ze omdraait. Of gebruik wat ahornsiroop of jam voor erop.

10
Geschreven door Francois Appers
Gepubliceerd op: 17 sep 2021
10
337
10

Comments

  • 20 sep
  • 1
Goed om te weten.
  • 20 sep
1
  • 20 sep
  • 1
Jammer genoeg is spelt uit de bakkerij niet altijd zuiver, maar een mengeling.
  • 20 sep
1
  • 20 sep
  • 1
Is spelt te gebruiken voor mensen met gevoeligheden voor gluten?
  • 20 sep
1
  • 20 sep
  • 1
een mooie complete en informatief artikel weer.
  • 20 sep
1
  • 20 sep
  • 1
De foto's maken de smaak nog aanlokkelijker!
  • 20 sep
1
Laad meer

Recente en relevant artikelen